Από την μουσική των σφαιρών του Πυθαγόρα, στους νεοπλατωνικούς και μεταπυθαγόριους αργότερα όπως τον Robert Fludd ή και τους πολύ πρόσφατους σαν τον Gurdjieff η περιγραφή της ύλης και της ενέργειας ως μεταστοιχειώσεις του Ηρακλείτιου πυρός και ως αντηχήσεις σε ένα ηχητικό πεδίο βρήκε πολυσημασιακή αντιστοίχηση στην έννοια του Λόγου και συχνή αναφορά σε μουσικούς όρους. Στο κλασικό παράδειγμα, το θείο μονόχορδο του Fludd συνδέεται με την αρμονία ολόκληρης της ζωής στον κόσμο. Ο Joscelyn Godwin σχολιάζοντας το έργο αναφέρεται στην κλίμακα ως την εμπύρειο ιεραρχία κάνοντας λόγο για περιοχές που ξεκινάνε από την νότα της γης κάτω χαμηλά έως την τελευταία διαίρεση δύο οκτάβες πάνω.
Δίνοντας το λόγο στον Πλάτωνα στη περί ψυχής θεωρία παίρνουμε τις ίδιες μουσικές αναφορές.Η κοσμική οκτάβα αγκαλιάζει σαν δέντρο το σύμπαν και δημιουργεί ένα κοσμικό πλέγμα μέσα από το οποίο γίνονται όλες οι αντιδράσεις και μεταστοιχειώσεις. Η κάθοδος από τα στοιχεία-τύπους της μυστικής παράδοσης ή τα λεπτοφυή σωματίδια των επιστημονικών ερευνών στις πιο στέρεες μορφές τις ορατής μας φύσης διαιρείται σε διαστήματα, χώρους και ενδιάμεσες αναφορές τόνων – νότων και λόγων. Ο Gurdjieff χρησιμοποίησε το συμβολισμό του εννεαγράματος για την κοσμική οκτάβα, ενώ μίλησε και για άλλες δύο βοηθητικές. Όπως η δεύτερη οκτάβα του μονόχορδου δίνεται με τα σύμβολα των πλανητών έτσι η οκτάβα του Gurdjieff αναφέρεται σε συμπαντικές αναλογίες (σύμπαν, γαλαξίες, πλανήτες κλπ). Η συζήτηση αφορά ουσιαστικά ύπαρξη χώρων και αρκεί μόνο να γίνονται οι σωστές αντιστοιχίες στο σωστό επίπεδο κάθε φορά.
Το φάσμα συχνοτήτων-χώρων στο οποίο πάλλεται η ενέργεια έκανε τις περισσότερες πνευματικές παραδόσεις να αναγνωρίζουν την ύπαρξη πεδίων πέρα από τον υλικό κόσμο. Αυτό σε συνδυασμό με το ότι η ψυχή έχει πεπερασμένη φύση αρκεί για να εξηγήσει το πόθο του ανθρώπου να κατανοήσει τα ταξίδια της. Η παράδοση προτιμά τις εμφατικές περιγραφές οπότε μίλησε για βασίλεια. Στα βασίλεια αυτά της ψυχής, το ανθρώπινο βρίσκεται στη μέση μιας ιεραρχίας που περιλαμβάνει τον ουρανό από επάνω και τον κάτω κόσμο από κάτω. Εικόνα ενεργειακής διαστρωμάτωσης. Όλες οι παραδόσεις έχουν συγκεκριμένες βλέψεις προς τον Ουρανό. Η χριστιανική αντίληψη του ουρανού λόγου χάριν συνδυάζει την αστρολογία και την κοσμολογία της αρχαίας Ελλάδας και Ρώμης και ένα ουράνιο βασίλειο που προσφέρει την προοπτική αιώνιας υποατομικής μακαριότητας σε αντίθεση με το πεπερασμένο υλικό βασίλειο το οποίο ενδεχομένως να καταστραφεί σε μία Αποκάλυψη.
Στην πλέον αποδεκτή και όμορφη μεσαιωνική θεώρηση του κόσμου «Η θεία Κωμωδία» του Δάντη περιγράφεται η πορεία της ψυχής, που συμμετέχει και στην ψυχή του κόσμου των Νεοπλατωνικών, μέσω ειδωλολατρικών και χριστιανικών μυστηρίων να εκτυλίσσεται στο σύμπαν των Πλάτωνα, Αριστοτέλη και Πτολεμαίου. Η περιγραφή χρησιμοποιεί γνωστούς αστρολογικούς, αστρονομικούς και μυθολογικούς συμβολισμούς για τους οποίους ο Καρλ Γιουνκ αναπτύσσει την ερμηνεία ότι συσχετίζονται με μία υποκειμενική διάσταση που έχει να κάνει με την εργασία του ασυνείδητου νου. Μετέφρασε τους συμβολισμούς οι οποίοι αναφέρονται στα άστρα ως το κατάλοιπο του «συλλογικού ασυνείδητου», ενός τμήματος του νου που ανταποκρίνεται σε κάποια ενδόμυχα συμπαντικά αρχέτυπα. Οι θρησκείες και οι παραδόσεις προσπάθησαν ανά τους καιρούς να διαχειριστούν αυτήν συλλογική ψυχική ενέργεια άλλοτε σαν υποσυνείδητες συλλογικές προβολές της ανθρωπότητας κι άλλοτε με άλλα κίνητρα.
Στην περιγραφή της πορείας της ψυχής στη έννοια της μετεμψύχωσης, η ψυχή δεν είναι μία αμετάβλητη οντότητα αλλά είναι η έμφυτη ενέργεια των βαθύτερων επίπεδων συνείδησης αυτή που εμφανίζεται ως νέα ζωή κάθε φορά. Βαθύτερων επίπεδων συνείδησης όχι μόνο του ίδιου του ανθρώπου αλλά όλης της ύπαρξης. Στο βουδισμό η δύναμη που ωθεί στη νέα γέννηση είναι γνωστή ως κάρμα και μπορεί να παρομοιαστεί με τον κεντρομόλο έρωτα που θέτει σε κίνηση την γη γύρω από τον ήλιο, τον ήλιο γύρω από τον δικό του ήλιο και αυτόν γύρω από το γαλαξία. Οι αναλογίες ξεκινούν από ψηλά στο κοσμικό πλέγμα και αντανακλώνται προς τα κάτω σαν πεπρωμένο ενώ δεν είναι παρά μία τυχαία ακολουθία που ακολούθησε η εξέλιξη με τα βέλτιστα choices κάθε φορά. Ότι πιο βολικό. Μην απορείτε.
Το ότι ο άνθρωπος επηρεάζεται από την ακτινοβολία των αστερισμών και την κοσμική ακτινοβολία εν γένει -που περνάει μέσα από τους μεγεθυντικούς φακούς/φύσεις των πλανητών-, όπως το άστρα επηρεάζονται από την βαρύτητα και την ακτινοβολία των γαλαξιών καταδεικνύει την κρυφή φύση της σχέσης μεταξύ των διάφορων επίπεδων συνείδησης και τις διάφορες αλληλεπιδράσεις. Τα πιο λεπτοφυή σωματίδια της ψυχής της επιτρέπουν σύμφωνα με τις παραδόσεις να κινείται σε παράλληλους χώρους κατά την διάρκεια συνήθως του ύπνου όπου η συνείδηση εγρήγορσης έχει κατασταλεί. Οι σχετικές συζητήσεις έχουν να κάνουν με τα επίπεδα συνείδησης ανάλογα την συχνότητα και πολύ συχνά μιλούν για τα πιο λεπτοοφυή στρώματα της φύσης, τα βαθύτερα επίπεδα συνείδησης, το αντισύμπαν και αντίκοσμο. Περιοχές που συνδέονται με άμαζα ψυχροχημικά μεσόνια ή νετρίνα και άλλα υποατομικά σωματίδια όπως το πνεύμα της παράδοσης.
Η συνάρτηση συχνότητας και συνείδησης έκανε τους πυθαγόριους να θεωρούν τις αόρατες δυνάμεις του σύμπαντος, άλλες απόλυτα αθάνατες να διευθύνουν τη σχηματοποίηση αυτού του κόσμου και άλλες σε ένα κοσμικό ύπνο ή μέσα σε ένα θείο όνειρο, να περιμένουν να μπουν στις ορατές γενιές ανάλογα με τη τάξη και τον αιώνιο νόμο. Κι ενώ άλλοι περιμένουν να κατέβουν άλλοι ακολουθούν την ανάποδη πορεία. Η ύπαρξη χώρων συνοδεύεται από αυτή των κινήσεων και την επακόλουθη αλλαγή συνείδησης.
Τα Ηλύσια πεδία και οι ονειροχώρες του Λάβκραφτ αν θυμάστε, δεν είναι παρά χώροι με των οποίων τις ενέργειες προσπαθεί, μέσω του «χορού» ή του μυητικού ταξιδιού ή της οδού προηγουμένων ηρώων ο άνθρωπος να συντονιστεί ώστε είτε κατ΄ αρχήν να διαφυλάξει την αρχέγονη γνώση και την εξελικτική τροχιά της συνείδησης είτε αν καταφέρει να κατακτήσει την σοφία της κίνησης των άστρων να συμμετέχει ο ίδιος ως κοσμοποιητής, ονοματοθέτης κατά Πλάτωνα ή ανθρωποθεός κατά τις διάφορες θεολογικές παραδόσεις στην αρμονική μορφοποίηση της ουσίας της φύσης.
Παρακολουθήστε πόσο όμορφα δώσανε αυτές τις περιγραφές οι αβορίγινες. Πίστευαν πως αρχικά ο κόσμος ήταν αμορφοποίητος και ότι η δημιουργία οφείλεται σε ένα μοτίβο δημιουργίας μέσω ονειρέματος. Το πολύ παλαιό μυθικό παρελθόν ήταν μία εποχή που την ονόμασαν «ονειρικό χρόνο» ή «Περίοδος της Δημιουργίας». Με τις τελετουργίες τους προσπαθούσαν ως έμψυχα όντα να αναπαραστήσουν τα γεγονότα της περιόδου εκείνης ώστε να τα διατηρήσουν. Ουσιαστικά το μόνο που έκαναν ήταν να ψέλνουν ρυθμικά τα κατορθώματα Ουράνιων Ηρώων για να επαναλάβουν τα ταξίδια της ψυχής αυτών σε εκείνη την μακρινή περίοδο της δημιουργίας. Πολλές τέτοιες παραδόσεις θεωρούσαν χρέος να διατηρήσουν μία παρακαταθήκη γνώσης μέσα από θρύλους και μύθους για θεογονίες και κοσμογονίες ως φύλακες. Εξ’ ου και οι ιερές γραφές, οι ιεροί πάπυροι, οι κιβωτοί, οι βίβλοι των νεκρών, τα πυραμιδικά κείμενα, πινακίδες των πεπρωμένων κλπ ως προσπάθειες της συνείδησης να διατηρήσει την μνήμη της καθόδου.
Ο Φρόιντ μίλησε για τις εικόνες των ονείρων ως υποσυνείδητες αναφορές του παρελθόντος, η βουδιστική και ινδουιστική σκέψη παρομοίασε τον ύπνο με ένα είδος συνείδησης που βιώνει κανείς μετά το θάνατο ενώ ορισμένοι ψυχολόγοι υποστηρίζουν πως τα όνειρα είναι η ασφαλιστική δικλείδα του νου στην ανάγκη πνευματικότητας και επικοινωνίας με το ουράνιο. Μεγάλη λοιπόν η σημασία του ονειρέματος και του ξυπνήματος καθώς και των διεργασιών που λαμβάνουν χώρα με το δεύτερο και έχουν να κάνουν με το σήκωμα του πέπλου, το άνοιγμα του διαφράγματος, τους διαδοχικούς αδιεπέραστους δακτυλίους ως τον τελευταίο ουροβόρο όφι=το τσόφλι του κοσμικού ωου = το σύμπαν υπερύλης, τους φύλακες στο κατώφλι που στην αρχή εμφανίζονται σαν δράκοι και τελικά καταλήγουν να είναι είδωλα-φαντάσματα και το εγώ σε ανώτερο επίπεδο.
Το ανώτερο και το κατώτερο, που γίνονται σχήμα στην ανθρώπινη σκέψη ως πνευματικό και υλικό διαποτίζουν το ένα το άλλο ως που δεν ξεχωρίζουν. Η συνείδηση συμμετέχει με όσες παράλληλες καταστάσεις μπορεί στο matrix, κοσμικό ωό, όνειρο και στις εσωτερικές διεργασίες αυτοθέασης του ιδίου νου και ψυχής. Πολύ συχνά οι σοφοί καλλιεργούν την υπέρτατη μη ταύτιση, κατά την οποία ο νους τους, σαν ένα κάτοπτρο, αντανακλά όλα τα φαινόμενα αλλά δεν συγκρατά κανένα. Ένα κλικ ανώτερα, από τον Πυθαγόρα και τον Πλάτωνα ως τους σύγχρονους αστρολόγους και φιλόσοφους, γίνεται λόγος για το πώς τα άστρα παίζουν ρόλο κατόπτρου και μήτρας και τελικά σχηματίζεται η εικόνα πως το matrix-κοσμικό ωό δεν είναι κάτι άλλο παρά ένας μετασχηματιστής κοσμικών ενεργειών που μετατρέπει την ενέργεια όπως τις νότες του το ιερό μονόχορδο των μετά-πυθαγόρειων. Το ίδιο επίσης αινιγματικά περιγράφει και ο Σμαράγδινος Πίναξ των ερμητικών αναφορών των αλχημιστών: «Και καθώς τα πάντα προέρχονται από το ένα, από τη σκέψη του ενός , τα πάντα γεννώνται πάλι από αυτό το ένα εκ προσαρμογής. / Ανεβαίνει από την Γη στον Ουρανό κι έπειτα πάλι κατεβαίνει στη γη, μαζεύοντας τη δύναμη των ανωτέρων και των κατωτέρων.»
Η αυτοθέαση του όλου όμως, η συμπαντική συνείδηση, δεν είναι παρά μια προσπάθεια προς αυτή την κατεύθυνση. Διότι όσο αυτή κι αν διασπάσει το εναρμονισμένο πνεύμα της τόσο θα ανακαλύπτει πως επιπλέει στον ωκεανό του χάους των πιο λεπτοφυών σωματιδίων. Τόσο θα ανακαλύπτει πως όλα είναι ένα όνειρο...και η ίδια ακόμη κοιμάται… και ονειρεύεται. Το που θα τοποθετηθούν τα όρια του Χάους και του πυρ του εξώτερου είναι υποκειμενικό ακόμη και για τον συμπαντικό νου. Όσο τα κατώτερα μέρη ενός νου βυθίζονται σε πιο χαμηλές συχνότητες (ή σε πιο ψηλές ανάλογα πως το δείτε), τόσο απομακρύνονται από την ανώτερη διανόηση, την «αρχή» και τελικά την πηγή. Η αλήθεια είναι υποκείμενη στις αλλαγές της συνείδησης που συμπεριφέρεται ως μάγμα. Είναι κλασματική για τα επιμέρους εγώ της.
Η μάχη εναντίον της λήθης οδήγησε στην οριακή συνειδησιακή κατάκτηση του ποιητή του κόσμου ως Ποιητή και καλλιτέχνη ή και μουσικού (ο Fludd τον λέει μέγα χορδιστή). Στον πλατωνικό μύθο για τη δημιουργία του κόσμου ο δημιουργός παραλαμβάνει τον αρχέγονο κόσμο για να του δώσει αρμονικές αναλογίες. Η συνειδητότητα επικεντρώνεται στο κάλλος της αρμονίας και ουχί στην αλήθεια, που ούτως ή άλλως μπορεί να την κάψει αφού δεν μπορεί να τη χωρέσει όλη παρά μόνον κλασματικά. Αυτή κλασματική ταχτοποίηση καθιστά και κάτι έμψυχο ή όχι. Έλλογο ή άλογο. Οι αλχημιστές πίστευαν πως με την ιδιότητα που περιγράφει ο τίτλος τους συμμετέχουν στην αναδιοργάνωση της πλάσης, βελτιώνοντας την με τη δική τους τέχνη από κάτι τρομαχτικό και χαοτικό σε κάτι πιο αρμονικό και όμορφο.
Είναι γνωστή η εμμονή των αρχαίων με το Κάλλος ή ακόμη και αυτή που υπονοείται στην παράδοση της ανατολικής ορθοδοξίας στα κείμενα της Φιλοκαλίας που υπήρξαν προάγγελοι των Γκούρτζιεφ, Ουσπένσκυ, Μουράβιεφ. Ούτε ακούγεται περίεργη η αντιστοίχηση του Ήλιου στο δέντρο της ζωής των καβαλιστών με το Κάλλος. Πολλές αρχαίες κοινωνίες και διάφορες σχολές σκέψεις έως και σήμερα τονίζουν την θέση της ψυχής σε ένα κόσμο όπου η κατάσταση της έχει ουσιαστική σημασία για την ατομική όσο και την παγκόσμια αρμονία και ομορφιά. Υπάρχει ένα δίκτυο διανοημάτων που συνδέει την ατομική ψυχή και συνείδηση με ένα άλλο αόρατο και ευρύτερο δίκτυο. Η κοινωνική καθαρά προβολή του οποίου αναφέρθηκε ως κοινωνικό φαντασιακό από το Κάστορα ενώ για το γενικότερο θα μπορούσε να γίνει λόγος ως συμπαντικό φαντασιακό.
Ο Χέγκελ μας έδωσε μία πολύ όμορφη εικόνα. Είπε ότι το «Ασυνείδητο» κομμάτι του Σύμπαντος ξεκίνησε ένα τεράστιο και επίμοχθο έργο εξέλιξης ώστε να αποκτήσει «αυτοσυνείδηση». Ο Carl Jung από την άλλη ερμήνευσε την ψυχική εξέλιξη ως μία διαδικασία κατά την οποία η δημιουργός αρχή, που ζωοποιεί το σύμπαν, αποκτά συνείδηση του εαυτού της μέσω του ανθρώπινου νου. Αυτό γίνεται συνήθως μέσα από ονειρικά σύμβολα, τη φαντασία, τους μύθους, οράματα, συμβολισμούς τα οποία στην εργασία που κάνει το ασυνείδητο με την γλώσσα της ψυχής, -το πνεύμα-, μετατρέπουν την εμπειρία σε σοφία. Το σύμπαν αν είναι να το φανταστούμε σαν βιολογικό matrix, με το σκεπτικό του Jung είναι μέσα σε όνειρο. Αν δεν είναι το ίδιο το όνειρο. Ο αυστριακός Εrwin Schrödinger είπε ότι η φύση κατασκευάζει πλάσματα για να καταφέρει κάποια στιγμή να αντιστρέψει το βέλος της εντροπίας. Η τελική αποστολή της ζωής είναι για τον τεράστιο αυτό νομπελίστα να δημιουργήσει πλάσματα που θα καταφέρουν να παράγουν περισσότερο έργο από αυτό που μπορούν να καταναλώσουν ώστε τελικά να καταφέρουν να σώσουν το σύμπαν από τον περίφημο «θερμικό θάνατο».
Ωστόσο όλες αυτές είναι απόψεις απλά τονίζουν ακόμη περισσότερο την εγωλατρική φύση της συνείδησης να διαιωνίσει την ύπαρξη της. Η έξοδος από την απόλυτη ομοιομορφία του Χάους -που όπως είδαμε δεν είναι και τόσο ομοιόμορφο, διαφορετικά δεν θα μπορούσε να υπάρξει ένα τοπικό δυναμικό ικανό να συσσωρεύσει τόσα υποατομικά σωματίδια που να οδηγήσουν στο ξεπέρασμα του ενεργειακού όρους που έφερε το big-bang- στην γέννηση της υλοενέργειας του εντροπιακού σύμπαντος, είναι ένα τελείως απρόσωπο ασυνείδητο φυσικό φαινόμενο. Απλά συνέβη και συνεχίζει να συμβαίνει τυχαία και εδώ και σε όλο το διασυμπαντικό υπερχόρδιο πλέγμα του χάους. Η τάση τώρα αυτού του εντροπιακού σύμπαντος ξανά προς την αταξία δεν θα μπορέσει ποτέ να εκμηδενιστεί ούτε να εξαφανιστεί από την αυθόρμητη ανάδυση τάξης και συνείδησης. Τη ζωή. Και αυτό γιατί η επικράτηση της τάξης έναντι της εντροπίας θα κατάλυε την ίδια την τάξη. Ο λόγος μας συνεπώς οφείλει να είναι περί αρμονίας και ουχί περί αθανασίας.
Αστειευόμενοι μπορούμε να αναφέρουμε τι λένε οι αιγυπτιακές προφητείες για το τέλος των καιρών. Τότε λέει ο Μέγας Όφις, ο αντίστοιχος του Δημιουργού θα ξυπνήσει πάλι σαν κτήνος για να σχηματίσει το πρωταρχικό Χάος (ο Λεβιάθαν της βίβλου). Και αυτός δεν μπορεί να είναι παρά πάλι ο Άτουμ τον οποίο αναφέραμε στην αρχή του άρθρου αλλά και στη μέση του. Αυτή τη φορά εμφανίζεται ως όφις που έχει φτύσει όλη την δημιουργία και την απαρχή του χρόνου, αφού αναδύθηκε από τα πρωτογενή ύδατα. Ο αναπόφευκτος δρόμος των αιγυπτίων προς την ανυπαρξία του Χάους δεν είναι παρά η συμπαντική κάθοδος προς τον θερμικό θάνατο της σύγχρονης επιστήμης.
Μέχρι τότε λέγεται πως ο αρχαίος όφις θα γίνεται ο εχθρός του νέου θεού και ο παλαιός θα παίρνει την θέση του ως Πατέρας που είθισται να προτιμά την ακινησία. Ο νους τροποποιεί την εσωτερική του οργάνωση ανάλογα με τις μεταβολές του σύμπαντος που αλλάζει στοιχειώδη φύση λόγω του ότι κολυμπάει σε άγνωστα χαοτικά ύδατα. Ο αγώνας της επιβίωσης του ανθρώπου βρίσκει αντιστοιχία στο θεικό όν, στον αγώνα του κατά του δυναμικού κόσμου για να επιβάλλει την τάξη στην αταξία.
Τελικά βέβαια η ένωση με το Χάος και η επιστροφή στην πηγή δεν είναι παρά θραύσμα του ενορχηστρωμένου χορού που θα ξαναφτιάξει σύμπαντα, ζωή και κίνηση στον ατέλειωτο αγώνα του μηδενός.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου